การทดสอบคุณภาพของผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง

⍟  Product Sensory (ความรู้สึกสัมผัสต่อผลิตภัณฑ์)

⍟  Product Stability (ความคงสภาพของผลิตภัณฑ์)

    การทดสอบการคงสภาพของผลิตภัณฑ์ (Product Stability Test)

    ⦁  การทดสอบแบบเร่ง (Accelerated Test)

         1.  การเร่งโดยอุณหภูมิ  :  การแยกชั้น  การตกตะกอน  เปลี่ยนสี กลิ่น pH  
               Viscosity  เป็นต้น

         2.  การเร่งโดยแสง  :  การเปลี่ยนสี กลิ่น

               ทดสอบโดยแสงแดด  และ UV lamp

         3.  การเร่งโดยแรงโน้มถ่วงของโลก  :  โดยการ Centrifuge

    ⦁  ลักษณะที่ปรากฏ (Appearance), สี (Color), กลิ่น (Odor)

    ⦁  ค่า pH

    ⦁  ความหนืด (Viscosity)

    ⦁  องค์ประกอบที่เป็นน้ำ (Water Content)

    ⦁  การทดสอบทางจุลชีววิทยา (Microbiological Test)
         ดูเชื้อ  นับจำนวนเชื้อ ด้วยวิธี Total Plate Count

⍟  Product Safety (ความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์)

       ประกอบด้วย 2 ส่วน คือ วัตถุดิบ (Raw Materials) และ ผลิตภัณฑ์ (Product)

           ⦁  การทดสอบการระคายเคืองเบื้องต้น (Primary Irritation Test)

           ⦁  การทดสอบการแพ้ (Skin Sensitization)

           ⦁  การทดสอบการแพ้ในคน (Human Patch Test)

⍟  Product Efficacy (ประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์)

          ⦁  In vitro studies (การศึกษาในหลอดทดลอง)

          ⦁  In vivo studies (การศึกษาในสิ่งมีชีวิต)

                  Animal Studies (ในสัตว์)

                  Human Studies (ในคน)

      การวัด Product Efficacy  เช่น

          ⦁  SPF (Sun Protection Factor)

          ⦁  การวัดการสูญเสียน้ำทางผิว  TEWL (trans-epidermal water loss)

               ด้วยเครื่อง Tewameter® TM 210

"เมคอัพ" หรือที่เรียกกันอีกชื่อหนึ่งว่า เครื่องสำอางตกแต่ง

วันนี้เราจะมาทำความรู้จักกับ  Make-up Cosmetics กัน...

เมคอัพ หมายถึง เครื่องสำอางประเภทเสริมเติมแต่งให้สีสันบนใบหน้า  ช่วยแก้ไขและปกปิดส่วนบกพร่องบนใบหน้า  ช่วยเน้นส่วนต่างๆ ให้สวยเด่นขึ้น  ทำให้ใบหน้ามีสีสันและดูมีชีวิตชีวา

มีอะไรบ้าง ?  ได้แก่

    ⦁  แป้งทาหน้า (Facial powder)

    ⦁  รองพื้น (Foundation)

    ⦁  Blushers

    ⦁  มาสคาร่า (Mascara)

    ⦁  อายไลเนอร์ (Eye liner)

    ⦁  อายแชโดว์ (Eye shadow)

    ⦁  ดินสอเขียนคิ้ว (Eyebrow)

    ⦁  ลิปสติก (Lipstick)

Color Cosmetics (เครื่องสำอางสีสัน)

ประเภทของเครื่องสำอางแต่งสีสำหรับผิวหนัง  มีดังนี้

    1.  เครื่องสำอางประเภท แป้งผัดหน้า

    2.  เครื่องสำอางสำหรับ ตา

    3.  เครื่องสำอางใช้ แต่งแก้ม หรือ รู้ช (Rouges)

    4.  เครื่องสำอางใช้ แต่งปาก หรือ ลิปสติก (Lipsticks)

วิธีในการผลิตอิมัลชัน

การผลิตอิมัลชัน  มีอยู่ 2 วิธี

1.  วิธีไม่ใช้ความร้อน (Cold Process)

     ผลิตที่อุณหภูมิห้อง  ใช้พลังงานกล เช่น การกวนผสม

          ข้อดี  :  ประหยัดพลังงาน

          ข้อเสีย  :  ได้ Emulsion อนุภาคใหญ่  ไม่นิยมเพราะในสูตรจะมีพวก Waxes 

                          ต้องใช้ความร้อนในการหลอมละลาย

2.  วิธีใช้ความร้อน (Hot Process)

     อาศัยทั้งพลังงานความร้อน และพลังงานกล  

     (ให้ความร้อน Water Phase & Oil Phase ที่อุณหภูมิ 70 – 90 ^oC)

          ข้อดี  :  นิยมใช้ เพราะสูตรมีไขมัน หรือ Waxes  ความร้อนจะช่วยหลอมสาร

          ข้อเสีย  :  เสียพลังงานความร้อนในการหลอม Water Phase & Oil Phase  

                          และเสียเวลาในการทำให้ Emulsion เย็นตัว

**เทคนิคและสิ่งที่ควรระวังในการผสม

1.  วัตถุดิบ (Raw Materials)  :  ต้องมาจากแหล่งเดิม และมาจากบริษัทผู้ผลิตเดิม

2.  เครื่องมือ (Equipment)  :  พยายามใช้เครื่องเดิม

     เช่น   ถังผสม (Mixing Tank)

              เครื่องผสม (Agitator)

              เครื่องโฮโมจิไนเซอร์ (Homogenizer)

3.  เวลาในการกวนผสม (Mixing Time)  :  ต้องระยะสั้นที่สุด

4.  อัตราในการเย็น (Cooling Rate)

5.  ลำดับการเติม / ผสม (Ordering)  :  จะมีผลมาก

6.  อุณหภูมิที่ใช้ผสม (Temperature)

เปรียบเทียบความต่างระหว่าง ผลิตภัณฑ์อิมัลชัน และไม่ใช่อิมัลชัน

ผลิตภัณฑ์อิมัลชัน (Emulsion Product)

ผลิตภัณฑ์ไม่ใช่อิมัลชัน (Non-Emulsion Product)

จากส่วนประกอบที่อยู่ข้างใน จะเห็นได้ว่า ผลิตภัณฑ์ที่ไม่ใช่อิมัลชัน (Non-Emulsion Product) จะไม่มีในส่วนของ Oil Phase  แต่จะมี Water Phase เช่นเดียวกันกับผลิตภัณฑ์อิมัลชัน  มีการเติมสารเติมแต่ง (Additives) แต่จะไม่มีการเติม Emulsifier ลงไป  รวมทั้งยังมีการเติมองค์ประกอบอื่นๆอีกด้วย  นอกจากนี้ยังใช้กระบวนการในการผลิตที่แตกต่างกัน คือใช้ Solubilization Process  ไม่ใช่  Emulsification Process  จึงทำให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีลักษณะแตกต่างกันนั่นเอง

ส่วนประกอบในผลิตภัณฑ์อิมัลชัน (Emulsion Product)

1.  สารอิมอลเลียนต์ (Emollients)  ได้แก่          
     ⦁  น้ำมัน ไขมัน และไขแข็ง (ส่วน Oil Phase)

2.  สารฮิวแมกแตนท์ (Humectants)          
     ⦁  เป็นสารที่เพิ่มความชุ่มชื้น  จะมีสมบัติเก็บน้ำ ดูดน้ำเข้า กันน้ำออก

     ⦁  เช่น  Propylene glycol, Glycerin, Sorbitol

3.  สารสำคัญ (Active Ingredients)  มีหน้าที่ คุณสมบัติเฉพาะ เช่น          
     ⦁  สารป้องกันแสงแดด  ได้แก่  Octyl Cinnamate, Oxybenzone, OMC, TiO₂

     ⦁  สารระงับการหลั่งเหงื่อ  ได้แก่  Aluminium Chlorhydrate

     ⦁  สารชำระล้าง  ได้แก่  Sodium Lauryl Sulfate (SLS), SLES, 
         Ammonium Lauryl Sulfate

     ⦁  สารอาหารและวิตามินต่างๆ  ได้แก่  Collagen, Vitamin A , Vitamin E

4.  ตัวทำอิมัลชัน (Emulsifying Agents / Emulsifier) 
     ⦁  ทำหน้าที่ ผสมผสาน Water & Oil Phase ให้เข้ากัน

     ⦁  ที่นิยมใช้มากที่สุดคือ สารลดแรงตึงผิว (Surfactant)

5.  สารเพิ่มความหนืด (Thickening Agents)  ได้แก่  Veegum, Carbopol

6.  สารกันเสีย (Preservative)          
     ⦁  ป้องกันการปนเปื้อน และถูกทำลายโดยเชื้อจุลินทรีย์

     ⦁  ได้แก่  Methylparaben, Propylparaben

7.  สารต้านออกซิเดชัน (Anti-Oxidation Agent)  ได้แก่  
     Butylated Hydroxytoluene (BHT)

8.  สารแต่งสี (Colorant)  อาจเป็นสีที่ละลายน้ำ หรือสีที่ละลายน้ำมัน  เช่น สีลิปสติก

9.  สารแต่งกลิ่น  ได้แก่  น้ำหอม

ครีมแต่ละชนิด แตกต่างกันอย่างไร ?

Facial cream  ครีมสำหรับทาหน้า

⦁  ครีมเช็ดทำความสะอาดหน้า ครีมทากลางคืน
ครีมชนิดนี้จะค่อนข้างเหนียวเหนอะหนะ และล้างน้ำออกยาก  เพราะเป็นผลิตภัณฑ์ อิมัลชันชนิดน้ำในน้ำมัน (W/O Emulsion)  โดยมีวัฏภาคภายในเป็นน้ำ และวัฏภาคภายนอกเป็นน้ำมัน จึงทำให้ล้างออกยากนั่นเอง

⦁  ครีมและโลชั่นทาผิว ครีมทาหน้า ครีมกันแดด ครีมรองพื้น
ครีมชนิดนี้เป็น อิมัลชันชนิดน้ำมันในน้ำ (O/W Emulsion)  โดยมีวัฏภาคภายในเป็นน้ำมัน และวัฏภาคภายนอกเป็นน้ำ  จึงมีความเหนอะหนะน้อย ทาแล้วกระจายตัวดี ล้างน้ำออกง่าย  ทำให้ เป็นที่นิยมมากในผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง

⦁  Cold cream  หรือ ครีมเย็น
เป็น อิมัลชันเชิงซ้อน (Multiple emulsion) ชนิด O/W/O  นอกจากนี้ยังมีชนิด W/O/W ด้วย ซึ่งสามารถกลับกลายเป็นอิมัลชันชนิดธรรมดาได้ เช่น  W/O/W  ซึ่งมีน้ำเป็นวัฏภาคภายนอก และวัฏภาคภายในเป็นน้ำมัน  จะมีหยดเล็กๆของหยดน้ำซ้อนอยู่อีกที  เมื่อกลับเป็นอิมัลชันธรรมดาจะกลายเป็นชนิด O/W

เครื่องสำอางในรูปครีม หรือโลชั่น

เครื่องสำอางในรูปครีม หรือโลชั่น จัดเป็นผลิตภัณฑ์ที่เป็นที่นิยม ซึ่งจะอยู่ในรูปของ อิมัลชัน โดย

ชนิดของอิมัลชัน  แบ่งตามขนาดของอนุภาค (Droplet size) ได้ดังนี้

1.  แมคโครอิมัลชัน (Macroemulsion)

     คือ อิมัลชันลักษณะขุ่นขาวที่พบโดยทั่วไปนั่นเอง อนุภาคของวัฏภาคภายในของอิมัลชันชนิดนี้มักมีขนาดตั้งแต่ 0.25 – 10 ไมครอน (โดยทั่วไป > 1 ไมครอน)  ทำให้เกิดความแตกต่างในค่าดัชนีการหักเหของแสงของวัฏภาคทั้งสอง และเกิดการกระจายแสงทำให้ดูขุ่นขาว

2.  ไมโครอิมัลชัน (Microemulsion)

     มีลักษณะโปร่งใส เนื่องจากอนุภาคของวัฏภาคภายในเล็กมาก (ประมาณ 10 – 75 นาโนเมตร) ซึ่งมีค่าน้อยกว่าหนึ่งในสี่ของความยาวคลื่นแสงที่มองเห็นได้ (Visible light) จึงไม่หักเห หรือกระจายแสง  แสงจึงสามารถทะลุผ่านได้ ทำให้ดูโปร่งใส หยดของวัฏภาคภายในมีลักษณะกลม ถูกล้อมรอบด้วยฟิล์มของตัวทำอิมัลชัน

3.  นาโนอิมัลชัน (Nanoemulsion)

     เป็นระบบในรูปแบบของเหลวใสที่มีความคงตัวทางเทอร์โมไดนามิกส์สูง  มีชื่อเรียกหลายชื่อ เช่น oil-in-water emulsions หรือ submicron emulsion หรือ miniemulsion  มีลักษณะของอนุภาคที่เรียกว่า ไมเซลล์ (micelle) ที่มีขนาดประมาณ 10 – 140 นาโนเมตร โดยมีส่วนประกอบหลัก คือ น้ำมัน น้ำ และสารลดแรงตึงผิว โดยสามารถคงรูปอยู่ได้จากผิวฟิล์มของสารลดแรงตึงผิว  สามารถเตรียมได้จากสารลดแรงตึงผิวหลายชนิด แต่ต้องคำนึงถึงความเป็นพิษของสารเช่นกัน  แต่โดยทั่วไปแล้วจำเป็นต้องใช้สารลดแรงตึงผิวในปริมาณที่สูงเพื่อเพิ่มความคงตัวของของเหลว

ส่วนผสมที่อยู่ในเครื่องสำอาง (part 3)

10. แป้ง และ สี (Powder & Dye)

      ⦁  Talcum, Titanium Dioxide (TiO₂), Iron Oxides

11. วิตามิน (Vitamins)

      ⦁  นิยมใช้ในผลิตภัณฑ์บำรุงผิว ได้แก่ วิตามิน A (Retinyl Palmitate), 

                                                        วิตามิน E (Tocopheryl Acetate)

12. สารป้องกันแสงแดด (UV Absorber & Blocker)

      ⦁  เช่น Benzophenone-3 (Oxybenzone 10%), Titanium Dioxide (ใช้สูงสุด 25%), 

          Octylmethoxy cinamate หรือ OMC (สูงสุด 10%)

          *ถ้าใส่ปริมาณเกินที่กำหนด จะไปยื่นขอจดแจ้งที่ อย. ไม่ได้

    *ข้อสังเกต :  Titanium Dioxide (TiO₂)  คุณสมบัติ  

                         ถ้าใส่น้อย จะให้สี  แต่ถ้าใส่เยอะหน่อย จะช่วยป้องกันแสงแดด

13. สารกันเสีย (Preservative)

      ⦁  ได้แก่  Methylparaben, Propylparaben, Phenoxy ethanol

14. สารต้านออกซิเดชัน (Antioxidant Agent)

      ⦁  เป็นสารป้องกันการหืน

      ⦁  ได้แก่  BHT (Butylated hydroxytoluene), BHA (Butylated hydroxyanisole)

15. สารคีเลทติ้ง (Chelating Agent)

      ⦁  ได้แก่  EDTA

16. สารสกัดจากธรรมชาติ (Natural Extract)

      ⦁  ได้แก่  Cucumber Extract, Mulberry Extract, Witch Hazel Extract

 

17. น้ำหอม (Perfume)

      ⦁  ใช้แต่งกลิ่น

      ⦁  ตัวอย่างเช่น

           -  น้ำหอมระเหย :  สกัดได้จากดอกไม้ เช่น ดอกลาเวนเดอร์ ดอกกุหลาบ

           -  สารหอมสังเคราะห์ :  เป็นสาร Organic ประเภท Aromatic compounds

           -  น้ำหอมผสม :  ได้จากการนำสารหอมสังเคราะห์หลายชนิดมาผสมผสานกัน ได้กลิ่น
               ดอกไม้ธรรมชาติ ราคาถูก และคงตัวกว่า เช่น กลิ่นกุหลาบ เป็นต้น

 

ส่วนผสมที่อยู่ในเครื่องสำอาง (part 2)

7. ซิลิโคน ออยล์ (Silicone Oils)

    ⦁  เป็นน้ำมันที่มีความหนืด ตั้งแต่เหลวจนกึ่งแข็ง ขึ้นกับค่า n (Siloxan Unit)

    ⦁  อาจอยู่ในรูป Cyclic molecules เช่น Cyclomethicone

    ⦁  คุณสมบัติ  มีความคงตัวทางเคมีสูง

8. โพลิออล (Polyol)

    ⦁  เป็นพอลิเมอร์ที่มีจำนวนหมู่ไฮดรอกซิล (-OH) ตั้งแต่ 2 ขึ้นไป ในสายโซ่โมเลกุล

    ⦁  แหล่ง

         -  Vegetable & Animal :  Glycerin ได้จากกระบวนการ Saponification ของไขมัน 
             และ Oil

         -  Synthetic :  Ethylene Glycol, PEG, PG, Glycerin

    ⦁  ประโยชน์

         -  ให้ความชุ่มชื้น

         -  ใช้เป็น Stabilizer ที่อุณหภูมิต่ำ

9. สารลดแรงตึงผิว (Surfactant)

    ⦁  คือ “Amphyphylic”  เป็นสารที่มีลักษณะโมเลกุลประกอบด้วย 2 ส่วน คือ 

         -  ส่วนหัวที่ชอบน้ำ สามารถรวมกับน้ำได้ดี (Hydrophilic) กับ 

         -  ส่วนหางที่ไม่ชอบน้ำ แต่สามารถละลายกับน้ำมันได้ดี (Hydrophobic)

Surfactant : Soap Film

    ⦁  ประโยชน์

         -  ทำหน้าที่เป็น Emulsifier, Solubilizer, Wetting Agent, Detergent

    ⦁  สารลดแรงตึงผิว สามารถแบ่งออกได้ 4 ชนิด ได้แก่

         1.  Nonionic Surfactant :  ละลายน้ำแล้วจะไม่แตกตัว จึงไม่มีประจุ

         2.  Anionic Surfactant :  ละลายน้ำแล้วจะแตกตัว และส่วนหัวจะมีประจุเป็นลบ

         3.  Cationic Surfactant :  ละลายน้ำแล้วจะแตกตัว ส่วนหัวมีประจุเป็นบวก

         4.  Amphoteric Surfactant :  มีทั้งประจุบวกและลบ ละลายน้ำจะแสดงประจุบวก ถ้า
               สภาพแวดล้อมเป็นกรด และจะแสดงประจุลบถ้าเป็นด่าง

ส่วนผสมที่อยู่ในเครื่องสำอาง (part 1)

ส่วนผสมที่อยู่ในเครื่องสำอาง มีมากมายหลายอย่างซึ่ง

แหล่งของวัตถุดิบ (Ingredient Sources)  อาจจะได้มาจาก

    ⦁  สัตว์ (Animal)

    ⦁  พืช (Plant)

    ⦁  แร่ธาตุ (Mineral)

    ⦁  การสังเคราะห์ขึ้น (Synthetic)

    ⦁  เชื้อจุลชีพ เช่น แบคทีเรีย (Bacteria), เชื้อรา (Fungi) หรือ 

        สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวอื่นๆ (other single celled organism)

โดย ส่วนผสมในเครื่องสำอาง สามารถแบ่งได้ดังนี้

1. ไขมัน (Fats) และ น้ำมัน (Oils)

     ⦁  Triglyceride ประกอบด้วย กรดไขมัน (Fatty acid) และ กลีเซอรอล (Glycerol)

     ⦁  แหล่ง

          -  Vegetable Oil :  Olive Oil, Sunflower Oil, Macadamia Nut Oil, Coconut Oil, 
                                   Shea Butter

          -  Animal Oil :  Tallow (Beef), Mink Oil, Egg York Oil

     ⦁  ประโยชน์

          -  เป็นสารอิมอลเลียนต์ (Emollient agent)

          -  เป็นตัว Binder ใน  Make up product

2. ไขแข็ง (Waxes)

     ⦁  Ester ประกอบด้วย  Fatty acid และ Fatty alcohol

     ⦁  แหล่ง

          -  Vegetable :  Carnauba Wax, Candelila Wax, Jojoba Oil*

          -  Animal :  Lanolin, Beeswax

          -  Synthetic :  Cetyl Palmitate

     ⦁  ประโยชน์

          -  ใช้เพิ่มความหนืด (Viscosity) สำหรับ ผลิตภัณฑ์อิมัลชัน (Emulsion product)

          -  Viscous agent สำหรับ Foundation product

3. ไฮโดรคาร์บอน (Hydrocarbons)

     ⦁  เป็นสารประกอบอินทรีย์ (Organic compound) ประกอบด้วย คาร์บอน และ ไฮโดรเจน

     ⦁  แหล่ง

          -  Petroleum :  Liquid Paraffin, Paraffin, Microcrystalline Wax, Vaseline

          -  Animal :  Squalene จากปลาฉลาม  *ซึ่งบางที่เค้าแบนแล้ว

          -  Vegetable :  Squalene

          -  Synthetic :  Polyethylene, Polybutene, Synthetic Squalene

     ⦁  ประโยชน์

          -  เข้ากันได้ดีกับ Oil

          -  เกิดฟิล์มกันน้ำ

4. กรดไขมัน (Fatty acid)

     ⦁  หมู่ฟังก์ชัน :  R-COOH

     ⦁  แหล่ง

          -  Animal :  Tallow

          -  Vegetable :  Palm, Caster Oil, Myristic Acid, Lauric Acid

          -  Synthetic :  Isostearic Acid

     ⦁  ประโยชน์

          -  Emulsifier ด้วย Alkaline agent

          -  Soap Base

5. แอลกอฮอล์ (Alcohol)

     ⦁  เป็นสารประกอบอินทรีย์ ที่มีหมู่ฟังก์ชัน คือ หมู่ไฮดรอกซิล (-OH)

     ⦁  ได้แก่ Ethyl Alcohol, Isopropyl Alcohol

6. เอสเทอร์ (Ester)

     ⦁  ได้มาจากปฏิกิริยาระหว่าง กรดไขมัน กับ แอลกอฮอล์

     ⦁  ได้แก่ Isopropyl Myristate, Ethyl Oleate, Isopropyl Palmitate, Cetyl Palmitate, 

          Myristyl Myristate, Octyl Dodecyl Myristate, Octyl Dodecyl Oleate, 
          Myristyl Lactate, Cetyl Lactate

     ⦁  ประโยชน์

          -  ให้ความยืดหยุ่น รู้สึกเรียบเนียน (ช่วยด้าน Skin Sensory)

          -  ปรับความข้น

          -  เข้าได้ดีทั้ง Polar และ Non-polar Oil

โครงสร้างของผิวหนัง : ชั้นไขมัน (Hypodermis / Subcutaneous tissues)

ที่มา : school.net.th

⦁  เป็นที่สะสมไขมันของร่างกาย

⦁  ประกอบด้วย ชั้นของไขมัน และ เนื้อเยื่อเกี่ยวพัน (Connective tissues)

⦁  มีเส้นโลหิต และเส้นประสาทจำนวนมาก

⦁  ป้องกันการกระทบกระแทก

*บางลงเมื่ออายุมากขึ้น

*ความหนาบางของชั้นนี้ จะแตกต่างกันทั่วร่างกาย และแตกต่างกันในแต่ละคน

องค์ประกอบของไขมันที่ผิวหนัง

ไขผิวหนัง : ช่วยป้องกันการสูญเสียความชื้นจากหนังกำพร้า สร้างมากสุดช่วงอายุ 20 ปี  
                  สร้างลดลงเมื่ออายุมากขึ้น

Sebum : ผลิตโดย ต่อมไขมัน  
               หน้าที่หลักคือ การรักษาความชุ่มชื้น หล่อลื่น และปกป้องผิวและผม

โครงสร้างของผิวหนัง : ชั้นหนังแท้ (Dermis)

ที่มา : thoengwit.ac.th

2. ชั้นหนังแท้ (Dermis)

    ⦁  ประกอบด้วยสาร คอลลาเจน และ อีลาสติน

         *ถ้าชั้นนี้ถูกทำลายจะเกิดริ้วรอยเหี่ยวย่น

    ⦁  มีความหนาประมาณ  2 – 3 มิลลิเมตร

    ⦁  มีต่อมไขมัน ผลิตไขมัน ทำให้ผิวหนังมีความชุ่มชื้น

    ⦁  มีต่อมเหงื่อ เพื่อปรับสภาวะและรักษาอุณหภูมิของร่างกาย

คอลลาเจน (Collagens)

⦁  เป็นโปรตีนชนิดหนึ่ง ลักษณะเป็นเส้นใย  และเป็นโปรตีนที่พบมากที่สุด 25% ของโปรตีนทั้งหมดในร่างกาย

⦁  เส้นใยคอลลาเจนให้ความยืดหยุ่นสูง และให้การยึดเหนี่ยวอวัยวะ ข้อต่อ และเนื้อเยื่อ ตลอดจนกล้ามเนื้อของร่างกาย เข้าด้วยกัน

⦁  คอลลาเจน ทำงานร่วมกับ อีลาสติน เพื่อการพยุงเนื้อเยื่อของร่างกาย  ช่วยรักษาสภาพรูปร่าง  ให้ความแข็งแรง และให้ความยืดหยุ่น

*เมื่ออายุมากขึ้น คอลลาเจนถูกทำลาย จึงเป็นสาเหตุของการเกิดริ้วรอย

อีลาสติน (Elastin)

⦁  เป็นโปรตีนที่พบในผิวของร่างกาย ช่วยให้ผิวเรียบเนียน

⦁  ช่วยให้ผิวมีความยืดหยุ่น แต่แน่น สามารถกลับคืนสู่สภาพเดิมหลังการดึงยืดออก

*เมื่ออายุมากขึ้น อีลาสตินจะลดลง ทำให้ผิวเกิดริ้วรอย

โครงสร้างของผิวหนัง : ชั้นหนังกำพร้า (Epidermis)

ที่มา : bodysystemm.wikispaces.com

1. ชั้นหนังกำพร้า (Epidermis)

     ⦁  มีความหนาประมาณ  0.1 – 0.3 มิลลิเมตร

     ⦁  มีวงจรในการหลุดลอก  28 วัน

     ⦁  ควบคุมการระเหย และการดูดซึมน้ำเข้าสู่ร่างกาย

     ⦁  มี เซลล์สร้างเม็ดสี ทำให้เกิดสีผิวแตกต่างกัน เช่น ผิวขาว เหลือง หรือดำ

         **ในเด็ก ขบวนการนี้จะเกิดขึ้นเร็ว  ทำให้เด็กมีผิวหน้าใส เรียบเกลี้ยง  แต่เมื่ออายุมากขึ้น
              กระบวนการดังกล่าวจะเกิดขึ้นช้าๆ ทำให้การผลัดเซลล์ผิวช้าลง ขี้ไคลก็จะพอกหนาขึ้น

ที่มา : busyducky.bloggang.com

Keratinocytes

⦁  เป็นเซลล์ที่มีอยู่มากถึง 95% ในชั้น epidermis

⦁  หน้าที่ คือ สร้างชั้นของ keratin เพื่อปกป้องผิวในชั้นล่างๆ ลงไป

    กระบวนการนี้เรียกว่า  Keratinzation หรือ Cornification

⦁  เซลล์ที่ตายแล้วจะอยู่ชั้นบนสุด จะค่อยๆ หลุดลอกออกไป และเซลล์ใหม่จะขึ้นมาแทนที่ 
    ใช้เวลาประมาณ 28 วัน

Melanocytes

⦁  เป็นเซลล์สร้างเม็ดสีที่แทรกอยู่ระหว่างเซลล์ในชั้น Stratum basale

    มีจำนวนประมาณ  5 – 10 % ของเซลล์ในชั้นนี้

⦁  สร้างเม็ดสี เรียกว่า melanin  ส่งให้แก่ keratinocytes

⦁  เนื่องจากจำนวนเซลล์ และคุณสมบัติของเม็ดสีที่สร้างขึ้น ตลอดจนปริมาณการสร้างเม็ดสี 
    melanin  ส่งผลให้สีผิวที่ปรากฏแตกต่างกัน