นํ้าหอม ทำจากอะไร ?

เมื่อก่อนเคยคิดว่า... นํ้าหอมเป็นนํ้าที่เค้าเติมสารที่ทำให้มีกลิ่นหอมลงไป จึงทำให้มันหอม เชื่อว่าหลายๆคนชื่นชอบการใช้นํ้าหอมเพื่อระงับกลิ่นกาย หรืออาจจะช่วยเพิ่มความมั่นใจมากขึ้นเวลาที่อยู่ใกล้กับผู้คน  เพราะใครๆต่างก็ชื่นชอบของหอมๆทั้งนั้น  ในปัจจุบัน นํ้าหอมจึงเป็นสิ่งสำคัญสำหรับใครหลายๆคนไปแล้ว เรียกว่าแทบจะขาดไม่ได้เลยก็ว่าได้

นํ้าหอม มีมากมายหลายกลิ่นหลายยี่ห้อด้วยกันนับไม่ถ้วน ซึ่งการที่มีกลิ่นหอมนั้นเกิดจาก นํ้าหอมทำมาจาก เอสเทอร์ (Ester)  ซึ่งเอสเทอร์เป็นสารอินทรีย์ที่พบมากในธรรมชาติ ในพืช สัตว์ เช่น ดอกไม้ ผลไม้ นํ้ามันพืช สารที่ทำให้เกิดกลิ่นในแมงดานา เป็นต้น  จึงทำให้ดอกไม้มีกลิ่นหอม หรือมีกลิ่นเฉพาะตัวแตกต่างกันไป  นอกจากจะพบในธรรมชาติแล้ว เอสเทอร์ยังสังเคราะห์ได้จากปฏิกิริยาระหว่าง กรดอินทรีย์ กับ แอลกอฮอล์ อีกด้วย ดังสมการข้างล่าง

                                                H₂SO₄, ความร้อน

                                       RCOOH   +   R’OH      ⇌        RCOOR’   +   H₂O
                    กรดอินทรีย์  แอลกอฮอล์        เอสเทอร์     น้ำ

ซึ่งปฏิกิริยาข้างต้น เป็นปฏิกิริยาที่ผันกลับได้ โดยปฏิกิริยาไปข้างหน้า เรียกว่า เอสเทอริฟิเคชัน (Esterification) และปฏิกิริยาย้อนกลับ เรียกว่า ปฏิกิริยาไฮโดรลิซิส (Hydrolysis)

เอสเทอร์ส่วนใหญ่เป็นของเหลวที่ ระเหยง่าย และมีกลิ่นหอม จึงนิยมใช้ทำนํ้าหอมนั่นเอง

กลิ่นของเอสเทอร์บางชนิด เช่น
       Ethyl acetate          กลิ่นดอกนมแมว
       n-Butyl acetate       กลิ่นกล้วยหอม
       Methyl butyrate      กลิ่นแอปเปิ้ล
       n-Octyl acetate       กลิ่นส้ม
       Ethyl butyrate        กลิ่นสับปะรด
       Methyl salicylate     กลิ่นนํ้ามันระกำ

ประโยชน์ของเอสเทอร์

     -  นิยมใช้ทำนํ้าหอม
     -  ใช้เป็นสารแต่งกลิ่นในอาหาร
     -  ใช้เป็นตัวทำละลาย เช่น ในอุตสาหกรรมทำแลกเกอร์ นํ้ามันขัดเงา
     -  ใช้ในอุตสาหกรรมผลิตเส้นใยสังเคราะห์

   เอสเทอร์บางชนิดผลิตขึ้นเพื่อ
     -  ใช้เป็นนํ้ายาล้างเล็บ (เอทิลแอซีเตต; Ethyl acetate)
     -  ใช้เป็นยาระงับปวด เช่น แอสไพริน (แอซีติล ซาลิซิลิกแอซิด; Acetyl salicylic acid)
     -  ใช้เป็นยาบรรเทาอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ เช่น นํ้ามันระกำ (เมทิลซาลิซิเลต;
         Methyl salicylate)
         เป็นต้น